جداسازی و بهینه‏سازی تولید آنزیم پکتیناز یک آنزیم مفید صنعتی از قارچ‏های آسپرژیلوس نایجر، ریزوپوس اوریزه و پنی‏سیلیوم کریزوژنوم

مقدمه: آنزیم پکتیناز یکی از مهم‏ترین آنزیم‏های صنعتی جهان محسوب می‏شود که از طیف وسیعی از میکروارگانیسم‏ها مانند باکتری‏ها و قارچ‏های رشته‏ای جداسازی می‏شود. این آنزیم استفاده‏های زیادی در صنایع آبمیوه‏سازی، نساجی و غیره دارد. در این پژوهش، جداسازی و بهینه‏سازی قارچ‏های تولید کننده آنزیم پکتیناز از میوه‏های پوسیده سیب و پرتقال بررسی شد. مواد و روش‏‏ها: جداسازی قارچ‏های تولید کننده آنزیم پکتیناز با استفاده از محیط کشت پکتین‏دار و با رنگ آمیزی لگول انجام شد. 3 گونه از بهترین سویه‏ها توسط روش مولکولی توالی its1,4 شناسایی شد و بهینه‏سازی تولید آنزیم از این قارچ توسط طرح فاکتوریل در حضور 5 متغیر با 3 سطح در نظر گرفته شد. این 5 متغیر شامل منابع کربنی (آب پنیر، گلوکز و استویا) به همراه سولفات آمونیوم، سولفات منگنز، دما و اسیدیته) در 3 آزمایش جداگانه انجام شد. اندازه‏گیری غلظت آنزیم پکتیناز با روش کلوریمتریک (میلر) انجام شد. نتایج: نتایج نشان داد که شرایط بهینه تولید آنزیم توسط 3 سویه برتر به نام آسپرژیلوس نایجر، پنی‏سیلیوم کریزوژنوم و ریزوپوس اوریزه در دمای 32 درجه، اسیدیته 6، غلظت 3 گرم بر لیتر سولفات منگنز، 75/ 2 گرم بر لیتر از سولفات آمونیوم و غلظت 10 گرم بر لیتر منابع کربن آب پنیر، استویا و گلوکز است‏. بالاترین میزان تولید آنزیم در شرایط یاد شده در حضور گلوکز با میزان 328/1میلی‏گرم بر میلی‏لیتر برای آسپرژیلوس نایجر و 284/1 و 039/1 میلی‏گرم بر میلی‏لیتر در حضور آب پنیر برای ریزوپوس اوریزه و پنی‏سیلیوم کریزوژنوم مشاهده شد. وزن مولکولی این آنزیم مطابق روش sds-page 40 و 37 کیلودالتون به‏دست آمد. بحث و نتیجه‏گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که 3 سویه قادر به تولید آنزیم در حضور منابع مختلف کربن و دامنه وسیعی از اسیدیته و دماست. همچنین، نتایج پژوهش نشان داد که این سویه‏ها کاندید مناسبی برای کاربرد در صنعت می‏باشند‏.